16 Mayıs 2012 Çarşamba

Mülksüzler - Ursula K. Le Guin

Birçok ütopik/distopik roman gibi tamamen iyimser/karamsar bir tablonun çizilmediği bir roman, Mülksüzler. Felsefeden, bilime birçok konuyla harmanlanmış bir ütopya ve onun öncesinde bırakılan bir Dünya karşılaştırmalı olarak okura sunulmuş. Ayrıca yayınlandığında da bilimkurgu dünyası için önemli iki ödülün de sahibi olmuş kitap.

Kitabın ismi orijinalinde The Dispossessed. Yazar burada Dostoyevski'nin Ecinniler adlı kitabına atıfta bulunmuş. Şöyle ki; Ecinniler'in İngilizcede karşılığı The Possessed; ruhu (şeytan tarafından) ele geçirilmiş anlamına gelmekte. Le Guin de buna karşılık Anarşistlerin ruhu ele geçirilmiş insanlar olmadığı yönünde bir gönderme yapmış. Ki bu gönderme de çok hoşuma gitti.

Kitapta iki farklı Dünya bulunmakta. Biri anavatan olan Urras. Diğeri de Odocuların 150 yıl kadar önce göç ettikleri Anarres. Urras'tan göç etmelerinin nedeni kapitalistlerin/devletçilerin insanları sömürmesi, kadın-erkek eşitsizliğine dayanan temelleri, özgürlüğün olmadığı bir gezegen olması. Odo ne yazık ki romanda bir karakter olarak karşımıza çıkmıyor ama fikirleri her daim okurun önünde duruyor. Odo'nun bir kadın olması da ayrı bir güzellikti.

Odocular, kendilerine daha mutlu bir dünya kurmak için yanlarına eski dünyadan hiçbir şey almadan Anarres'e yerleşmişlerdir. Anarresli bir fizikçi olan Shevek'in kuramını Anarres'in kabul etmemesi üzerine Urras'a gitmesi ve orada yaşadıkları anlatılıyor. Ayrıca da Anarres'teyken, Urras'a gitme fikri doğana kadarki geçen zamanda hayatından bir kesit aktarılıyor yine. Bu gelgitlerle beraber hem Urras'ın hem de Anarres'in iyi ve kötü yanlarını görüyorsunuz.

Hem ütopyanın (devletin olmadığı bir dünya) hem de öncesinin (devletin temellerinin fazlasıyla sağlam olduğu bir dünya) bir ara olması ve her ikisinin de olumlu ve olumsuz yanlarının aktarılması okur için objektif bir değerlendirme imkanı sunuyor.

Arka Kapak
"Vermediğiniz şeyi alamazsınız, kendinizi vermeniz gerekir. Devrimi satın alamazsınız. Devrimi yapamazsınız. Devrim olabilirsiniz ancak."
"Romanım Mülksüzler, kendilerine Odocu diyen küçük bir dünya dolusu insanı anlatıyor. İsimlerini toplumlarının kurucusu olan Odo'dan alıyorlar; Odo romandaki olaylardan kuşaklarca önce yaşamış, bu yüzden olaylara katılmıyor, ya da yalnızca zımnen katılıyor, çünkü bütün olaylar aslında onunla başlamıştı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder